Toan cetone đái tháo đường ở trẻ em: Điều trị và biến chứng

GIỚI THIỆU

Toan cetone đái tháo đường là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tật và tử vong ở trẻ bệnh đái tháo đường type 1, với tỉ lệ tử vong dao động từ 0.15 đến 0.31% ở Mỹ và ở các nước phát triển khác [1-3]. Toan cetone đái tháo đường cũng có thể gặp ở những đứa trẻ bị đái tháo đường type 2 [4-8].

Điều trị Toan cetone đái tháo đường ở trẻ em được tóm tắt trong bảng (bảng 1) và được trình bày chi tiết bên dưới. Các khía cạnh khác của Toan cetone đái tháo đường được thảo luận chi tiết trong các chủ đề sau:

ĐỊNH NGHĨA

• Toan cetone đái tháo đường được định nghĩa với sự hiện diện của tất cả các triệu chứng sau ở bệnh nhân đái tháo đường, như được nêu trong một tuyên bố đồng thuận từ Hiệp hội Quốc tế về bệnh Đái tháo đường ở Trẻ em và Trẻ vị thành niên năm 2018 [9]:
• Tăng đường huyết – Đường máu >200 mg/dL (11 mmol/L)
• Toan chuyển hóa – pH máu TM <7.3 hoặc bicarbonate huyết tương <15 mEq/L (15 mmol/L)
• Tăng ketone – Được xác định với sự hiện diện của ketone trong máu hoặc nước tiểu

Lý tưởng nhất xác định tăng ketone bằng cách đo beta-hydroxybutyrate (BOHB) huyết thanh hoặc thiết bị point-of-care. Nồng độ BOHB ≥3 mmol/L (31 mg/dL) phù hợp với Toan cetone đái tháo đường [9].

Rối loạn cân bằng dịch và điện giải do giảm thể tích và tăng áp suất thẩm thấu huyết thanh mức độ nhẹ – trung bình. Biểu hiện lâm sàng của Toan cetone đái tháo đường liên quan đến giảm thể tích, rối loạn điện giải và toan hóa [10]. Một số trẻ biểu hiện tăng đường huyết nghiêm trọng và có thể có triệu chứng hỗn hợp của Toan cetone đái tháo đường và HHS, như được mô tả bên dưới.

• HHS – HHS là tình trạng tăng đường huyết cấp cứu cần phân biệt với Toan cetone đái tháo đường bởi:
• Tăng đường huyết nổi bậc – Đường máu >600 mg/dL (>33.3 mmol/L)
• Nhiễm toan tối thiểu – pH máu tĩnh mạch >7.25, pH máu động mạch >7.3, hoặc bicarbonate huyết thanh >15mmol/L
• Không tăng hoặc tăng nhẹ ketone
• Tăng áp ASTT huyết thanh đáng kể – Effective osmolality >320 mOsm/kg

Bệnh nhân HHS thường có rối loạn tri giác (khoảng 50% các trường hợp) và toan lactic mức độ trung bình. HHS cần phát hiện và điều trị nhanh chóng, khác với Toan cetone đái tháo đường. Đặc biệt, tình trạng mất nước trong HHS thường nghiêm trọng và cần bù dịch nhiều hơn trong Toan cetone đái tháo đường. Ngoài ra, trì hoãn điều trị insulin được khuyến cáo trong HHS. HHS thường gặp ở các trẻ vị thành niên khởi phát đái tháo đường type 2 nhiều hơn là đái tháo đường type 1 [9,11]. Biểu hiện hỗn hợp của HHS và Toan cetone đái tháo đường cũng có thể xuất hiện. Chi tiết về phát hiện và điều trị HHS được thảo luận trong chủ đề riêng.

Xem đầy đủ tại đây: https://nhathuocngocanh.com/toan-cetone-dai-thao-duong-o-tre-em/