几个第欧根尼的柏拉图笑话

作為蘇格拉底信徒，我每次看到第歐根尼的段子都鄭重其事：這些真假不明的內容好笑是真，可內含的批評也不是空穴來風。在這裡翻譯出來一些權當消遣。原文出自《Lives of Eminent Philosophers 》第六卷第二章，作者Diogenes Laertius。

一、

[25] Καί ποτε Πλάτωνα ἐν δείπνῳ πολυτελεῖ καταοήσας ἐλάας ἁψάμενον, "τί," φησίν, "ὁ σοφὸς εἰς Σικελίαν πλεύσας τῶν τραπεζῶν τούτων χάριν, νῦν παρακειμένων οὐκ ἀπολαύεις;" καὶ ὅς, "ἀλλὰ νὴ τοὺς θεούς," φησί, "Διόγενες, κἀκεῖ τὰ πολλὰ πρὸς ἐλάας καὶ τὰ τοιαῦτα ἐγινόμην." ὁ δέ, "τί οὖν ἔδει πλεῖν εἰς Συρακούσας; ἢ τότε ἡ Ἀττικὴ οὐκ ἔφερεν ἐλάας;" Φαβωρῖνος δέ φησιν ἐν Παντοδαπῇ ἱστορίᾳ Ἀρίστιππον εἰπεῖν τοῦτο. καὶ ἄλλοτε ἰσχάδας ἐσθίων ἀπήντετ᾽ αὐτῷ φησί τε, "ἔξεστί σοι μετασχεῖν": τοῦ δὲ λαβόντος καὶ φαγόντος, ἔφη, "μετασχεῖν εἶπον, οὐ καταφαγεῖν.

看到柏拉圖在一場盛宴上只吃了橄欖，第歐根尼說：“什麼，你一個哲學家特意航行到西西里來吃這些菜，現在菜餚都擺在你面前了，你卻不好好享受它們？” “當然不，天吶”，柏拉圖回答，“因為大多時候我還是吃橄欖的嘛。”第歐根尼問，“那你為什麼還要大老遠跑到西西里來呢？雅典不也長橄欖樹嗎？” 法烏努斯（Φαβωρῖνος）在他的《雜史》（Misscellaneous History）裡面把此段對話歸於亞裏斯提卜。

另有一次，第歐根尼邀請柏拉圖分吃他的無花果乾。柏拉圖把果乾都拿起來吃掉了。第歐根尼說：“我說你可以分享一點果乾，沒說你可以把它們全吃光啊。”

這段故事很像《會飲》的結尾，蘇格拉底把一眾賓客都喝倒了，留他們橫七豎八地睡著，自己看看太陽，整理下衣服，就開始新的一天。蘇格拉底（指柏拉圖作品中的角色蘇格拉底）和柏拉圖本人共享一種貪得無厭的氣質，這體現在對真理和美的追求上，在現實中也難免用無窮的精力把身邊人榨乾。宴席伊始，主人阿加莎恭維蘇格拉底，讓蘇格拉底坐到他身邊去，好讓他也沾染上一些智慧----蘇格拉底不假思索地回覆說，如果智慧真的能從滿溢的地方留到別處去，那能分享阿加莎的智慧是他這隻空杯的榮幸。蘇格拉底說自己才是空杯，就像他在自己的審判上坦承“我唯一知道的就是我一無所知”一樣真誠，因為他的對照物不是某一個聰慧的頭腦或者美麗的肉體，而是永恆的真理和美。蘇格拉底認為自己是虛無的，但他的目光也不會停留在阿加莎或其他任何人身上，他是助產士，他關心這些人身上可能蘊含的美的種子。當下希臘最有希望的年輕人，亞希彼得，說他見到蘇格拉底隱藏的光之後，感覺自己一無是處。他沒有在謙遜地推辭說年輕人還需努力，而是帶著被看穿的絕望，似乎曾經引以為豪的資本都憑空消失了。沒有“人”能滿足蘇格拉底的求知，因為他心中的真理本就是非人的，完美的，遙不可及的。可這種無休止的索取對他拋在身後的人們有什麼影響呢？蘇格拉底需不需要對亞希彼得的絕望負責任？

二、

[26] Πατῶν αὐτοῦ ποτε τὰ στρώματα κεκληκότοςφίλους παρὰ Διονυσίου, ἔφη, "πατῶ τὴν Πλάτωνος κενοσπουδίαν": πρὸς ὃν ὁ Πλάτων, "ὅσον, ὦ Διόγενες, τοῦ τύφου διαφαίνεις, δοκῶν μὴ τετυφῶσθαι." οἱ δέ φασι τὸν Διογένην εἰπεῖν, "πατῶ τὸν Πλάτωνος τῦφον": τὸν δὲ φάναι, "ἑτέρῳ γε τύφῳ, Διόγενες": Σωτίων δ᾽ ἐν τῷ τετάρτῳ φησὶ τοῦτο πρὸς αὐτὸν εἰπεῖν τὸν Πλάτωνα τὸν κύνα. Διογένης οἶνόν ποτ᾽ ᾔτησεν αὐτόν, τότε δὲ καὶ ἰσχάδας. ὁ δὲ κεράμιον ὅλον ἔπεμψεν αὐτῷ: καὶ ὅς, "σύ," φησίν, "ἐὰν ἐρωτηθῇς δύο καὶ δύο πόσα ἐστίν, Εἴκοσιν ἀποκρινῇ; οὕτως οὔτε πρὸς τὰ αἰτούμενα δίδως οὔτε πρὸς τὰ ἐρωτώμεν᾽ ἀποκρίνῃ." ἔσκωψε δὴ ὡς ἀπεραντολόγον.

另有一天柏拉圖邀請了一些戴奧尼夏的朋友來家裡作客。第歐根尼踩著他的地毯說：“我踐踏了柏拉圖的虛榮”。柏拉圖答覆說，“第歐根尼，你得有多驕傲才能看起來一點也不驕傲啊”。其他人的版本是，第歐根尼說，“我踐踏了柏拉圖的驕傲”。而柏拉圖評論說：“是，用另一種驕傲”。但是在Sotion的第四本書裡，他說是第歐根尼自己補上的這句評價。一次第歐根尼向柏拉圖討酒，然後又要了些無花果乾；柏拉圖給了他一整罐。其他人說：“要是有人問你二是多少，你要回答二十嗎？看起來你從來不給出向你所要的東西，也從來不回答真正被問的問題。”然後他嘲笑柏拉圖，像嘲笑一個說話沒完沒了的人。

就像《美諾》一篇裡，美諾問蘇格拉底美德是不是可教的，蘇格拉底顧左右而言他，又是说神话又是说颜色和蜜蜂，最后给出的“美德不是习得的，而是重新记起”，也很难说是个直白的答案。我曾幻想如果蘇格拉底只是回答是與不是，那他就沒有做到自己宣稱的精神助產士的職責，而只是在沒弄清問題再問什麼的時候，給出一個聽者聞之歡喜的詭辯答案。《智者篇》裡對詭辯做出的最貼切的定義是，一個不追求真理，而善於用非黑即白的答案困惑別人的人。當我們想要一個簡單答案的時候，是不是也在不求甚解的詭辯皮囊底下躲懶呢？另一方面講，我們可以承受，或者應該承受，蘇格拉底龐大的回答嗎？

三、

[53] Πλάτωνος περὶ ἰδεῶν διαλεγομένου καὶ ὀνομάζοντος τραπεζότητα καὶ κυαθότητα, "ἐγώ," εἶπεν, "ὦ Πλάτων, τράπεζαν μὲν καὶ κύαθον ὁρῶ: τραπεζότητα δὲ καὶ κυαθότητα οὐδαμῶς:" καὶ ὅς, "κατὰ λόγον," ἔφη: "οἷς μὲν γὰρ κύαθος καὶ τράπεζα θεωρεῖται, ὀφθαλμοὺς ἔχεις: ᾧ δὲ τραπεζότης καὶ κυαθότης βλέπεται, νοῦν οὐκ ἔχεις."

當柏拉圖在講課的時候提起“桌子性”（tablehood）和“杯子性”（cuphood）的時候，第歐根尼說：“桌子和杯子我看到了，但是妳的桌子性和杯子性，柏拉圖，我沒辦法看到。” “這就輕松說明了，”柏拉圖回答，“你有可以看到可見的桌子和杯子的眼睛，但是沒有能理解桌子性和杯子性的眼睛。”

我對這個笑話的疑惑可能是，我們真的能理解一個脫離實體的絕對杯子嗎？現象學教會了我，在考慮各種材質和社會意義之前，杯子首先是我眼前，我手邊的實體，更具體說，是我對這一個杯子的感受。但是杯子性和我眼前的杯子有多大關係？蘇格拉底的真理和美，和現實中能遇到的真理和美又有多少關聯？按照《會飲》裡蘇格拉底自己的講法，現實中遇到的美是階梯，引領我們追求最純粹的美。而我的想法可能如但丁，可以窮盡所有想像d